مهاجرت برای بسیاری، معادل دل کندن است؛ از خانه، زبان، فرهنگ و حتی رؤیاها. اما برای برخی دیگر، مهاجرت آغاز راهی‌ست که در آن، محدودیت‌ها جای خود را به فرصت‌ها می‌دهند. داستان مهاجرت ایرانی‌ها به آمریکا، در دل خود هزاران روایت دارد، از فرار از جنگ و محدودیت گرفته تا جست‌وجوی فرصت‌های آموزشی و اقتصادی. اما در این میان، گروهی از مهاجران ایرانی نه‌تنها توانستند خود را با شرایط سخت وفق دهند، بلکه مسیر کارآفرینی را انتخاب کردند و با پشتکار، بینش و ایده‌های نو، تأثیرات چشم‌گیری در دنیای کسب‌وکار ایالات متحده به‌جا گذاشتند.
این افراد، نه‌تنها برای خود و خانواده‌شان فرصت ساختند، بلکه چهره‌ای نو از ایرانی موفق، خلاق و جهانی به نمایش گذاشتند.کارآفرین موفق ایرانی در آمریکا فقط یک عنوان نیست؛ نتیجه ترکیبی از جسارت، دانش، فرهنگ ریشه‌دار ایرانی و همزمان سازگاری با استانداردهای جهانی است. از خلق برندهای میلیارد دلاری تا ورود به حوزه‌هایی چون فناوری، سلامت، رسانه، سرمایه‌گذاری و فین‌تک، ایرانیان مهاجر در آمریکا نشان داده‌اند که موفقیت، مرز نمی‌شناسد.
در این مقاله، ۸ چهره برجسته از میان کارآفرینان ایرانی در آمریکا را معرفی می‌کنیم، افرادی که هرکدام مسیر خاصی را پیموده‌اند، اما یک وجه مشترک دارند: آن‌ها توانستند از رؤیا، واقعیت بسازند؛ نه فقط برای خود، بلکه برای جهانی که در آن زندگی می‌کنند.
چرا حضور کارآفرینان ایرانی در آمریکا اهمیت دارد؟
کارآفرینان مهاجر نقشی اساسی در رشد اقتصادی، تنوع نوآوری و پویایی فرهنگی آمریکا ایفا می‌کنند. ایرانیان، به‌عنوان یکی از باسوادترین و پربازده‌ترین جوامع مهاجر، سهم چشم‌گیری در این جریان دارند. طبق آمار موسسه‌ی National Foundation for American Policy، بیش از نیمی از استارتاپ‌های موفق سیلیکون‌ولی توسط مهاجران بنیان‌گذاری شده‌اند، و سهم ایرانی‌ها در این میان قابل توجه است.
اهمیت حضور کارآفرینان ایرانی در آمریکا را می‌توان از چند زاویه بررسی کرد:
- خلق فرصت‌های شغلی: بسیاری از کارآفرینان ایرانی، پس از راه‌اندازی کسب‌وکار خود، به موتور تولید شغل در صنعت تبدیل شده‌اند.
- ورود به صنایع پیشرفته: از فناوری و هوش مصنوعی گرفته تا فین‌تک، سلامت و فضا، ایرانیان در خط مقدم نوآوری قرار گرفته‌اند.
- نمایش تصویر مثبت از ایران: در شرایطی که روایت‌های سیاسی گاهی چهره‌ای نادرست از ایرانیان ترسیم می‌کند، حضور مؤثر کارآفرینان ایرانی در عرصه جهانی، روایتی متعادل‌تر و واقعی‌تر ارائه می‌دهد.
- ایجاد پل فرهنگی: این کارآفرینان نه‌تنها کسب‌وکار ایجاد کرده‌اند، بلکه اغلب از میراث فرهنگی خود الهام گرفته‌اند و آن را در محیط چندفرهنگی آمریکا وارد کرده‌اند.
بنابراین، معرفی و شناخت این افراد، صرفاً تجلیل نیست؛ بلکه بازخوانی پتانسیل عظیم یک ملت در دل جهانی پیچیده و رقابتی است.
معیارهای انتخاب کارآفرینان موفق در این فهرست
در نگارش این مقاله، صرفاً به شهرت یا ثروت نگاه نکرده‌ایم. هدف، ارائه تصویری واقعی، متنوع و الهام‌بخش از افرادی‌ست که مسیر متفاوتی را از «مهاجرت» تا «تأثیرگذاری جهانی» طی کرده‌اند.
مهم‌ترین معیارها در انتخاب این افراد عبارت‌اند از:
- تأثیرگذاری اقتصادی یا اجتماعی در مقیاس ملی یا بین‌المللی
- تأسیس یا رهبری کسب‌وکارهایی نوآورانه، پایدار و با رشد بالا
- حضور در رسانه‌های معتبر جهانی یا شناخته‌شده بودن در حوزه تخصصی خود
- پایبندی به ارزش‌هایی چون صداقت، نوآوری، مسئولیت اجتماعی و هویت فرهنگی ایرانی
همچنین سعی شده افرادی از طیف‌های مختلف صنعتی و فکری انتخاب شوند، تا تنوع حوزه‌ها و مسیرها به‌خوبی منعکس شود.
- پیشنهاد بررسی >>>> ۱۰ فیلم کارآفرینی و انگیزشی
معرفی ۸ کارآفرین موفق ایرانی در آمریکا
پیر امیدیار – بنیان‌گذار eBay
پیر مراد امیدیار، کارآفرین و نیکوکار ایرانی-آمریکایی، در ۲۱ ژوئن ۱۹۶۷ در پاریس، فرانسه، به دنیا آمد. والدین او ایرانی بودند؛ مادرش استاد زبان‌شناسی در دانشگاه سوربن و پدرش جراح اورولوژیست. در شش‌سالگی، خانواده‌اش به ایالت مریلند آمریکا مهاجرت کردند. امیدیار در نوجوانی به برنامه‌نویسی علاقه‌مند شد و در ۱۴ سالگی اولین برنامه خود را برای کتابخانه مدرسه نوشت.
او در دانشگاه تافتس در ماساچوست تحصیل کرد و در رشته علوم کامپیوتر فارغ‌التحصیل شد. در سال ۱۹۹۵، eBay را راه‌اندازی کرد؛ پلتفرمی که مفهوم تجارت الکترونیک را متحول ساخت. در سال ۱۹۹۸، با عرضه عمومی سهام eBay، امیدیار در ۳۱ سالگی میلیاردر شد.
امیدیار و همسرش پاملا در سال ۲۰۰۴ بنیاد امیدیار را تأسیس کردند که در زمینه سرمایه‌گذاری‌های بشردوستانه فعالیت می‌کند. او همچنین در زمینه رسانه‌های مستقل و روزنامه‌نگاری دیجیتال سرمایه‌گذاری کرده است. در سال ۲۰۲۳، مجله فوربس ثروت خالص او را ۸.۷ میلیارد دلار برآورد کرد.
انوشه انصاری – مدیرعامل XPRIZE و مؤسس Prodea
انوشه انصاری، مهندس و کارآفرین موفق ایرانی در آمریکا ، در ۲۱ شهریور ۱۳۴۵ در مشهد به دنیا آمد. در ۱۶ سالگی به همراه خانواده‌اش به آمریکا مهاجرت کرد. او در دانشگاه جورج میسون در رشته مهندسی الکترونیک و علوم رایانه تحصیل کرد و سپس مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه جورج واشنگتن دریافت کرد.
در سال ۱۹۹۳، به همراه همسرش حمید انصاری و برادر همسرش، شرکت Telecom Technologies Inc (TTI) را تأسیس کرد که در زمینه تجهیزات شبکه فعالیت می‌کرد. این شرکت در سال ۲۰۰۰ توسط Sonus Networks خریداری شد. سپس، انصاری شرکت Prodea Systems را بنیان‌گذاری کرد که در زمینه فناوری‌های نوین فعالیت دارد.
در سپتامبر ۲۰۰۶، انصاری به عنوان اولین زن گردشگر فضایی و اولین ایرانی که به فضا سفر کرده است، به ایستگاه فضایی بین‌المللی رفت. او مدیرعامل فعلی بنیاد XPRIZE است، اما بنیان‌گذار آن نیست. که در زمینه تشویق نوآوری‌های فناورانه فعالیت می‌کند.
شروین پیشه‌ور – سرمایه‌گذار استارتاپی و بنیان‌گذار Hyperloop One
شروین پیشه‌ور،سرمایه‌گذار و کارآفرین موفق ایرانی در آمریکا، در سال ۱۹۷۳ در تهران متولد شد و در کودکی به همراه خانواده‌اش به ایالات متحده مهاجرت کرد. او تحصیلات خود را در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، در رشته علوم زیستی به پایان رساند، اما مسیر حرفه‌ای‌اش را در دنیای فناوری و سرمایه‌گذاری دنبال کرد.
پیشه‌ور به‌عنوان یکی از سرمایه‌گذاران برجسته در سیلیکون‌ولی شناخته می‌شود. او در تأسیس و رشد شرکت‌هایی مانند Uber، Airbnb و Hyperloop One نقش کلیدی ایفا کرده است. پیشه‌ور همچنین بنیان‌گذار Sherpa Capital، یک شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر، است که در بسیاری از استارتاپ‌های موفق سرمایه‌گذاری کرده است.
او به‌دلیل دیدگاه‌های نوآورانه‌اش در زمینه فناوری و حمل‌ونقل، به‌ویژه با پروژه Hyperloop One، که هدف آن ایجاد سیستم حمل‌ونقل فوق‌سریع است، شناخته شده است. پیشه‌ور همچنین در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی فعال است و در ترویج نوآوری و کارآفرینی در میان جوامع مهاجر نقش مؤثری دارد.
آرش فردوسی – هم‌بنیان‌گذار Dropbox
آرش فردوسی، کارآفرین موفق ایرانی در آمریکا، در سال ۱۹۸۵ در اورلند پارک، ایالت کانزاس، متولد شد. او در دانشگاه MIT در رشته مهندسی برق و علوم کامپیوتر تحصیل کرد، اما در سال ۲۰۰۷ برای تمرکز بر راه‌اندازی Dropbox، تحصیلات خود را ناتمام گذاشت.
در سال ۲۰۰۷، فردوسی به‌همراه درو هوستون، Dropbox را تأسیس کرد؛ سرویسی که به کاربران امکان ذخیره‌سازی و اشتراک‌گذاری فایل‌ها در فضای ابری را می‌دهد. این شرکت به‌سرعت رشد کرد و به یکی از پیشگامان در حوزه ذخیره‌سازی ابری تبدیل شد.
فردوسی تا سال ۲۰۱۶ به‌عنوان مدیر فناوری (CTO) در Dropbox فعالیت کرد و سپس به‌عنوان مشاور در شرکت باقی ماند. او به‌عنوان یکی از کارآفرینان موفق ایرانی در حوزه فناوری شناخته می‌شود و نقش مهمی در شکل‌گیری فرهنگ استارتاپی در سیلیکون‌ولی ایفا کرده است.
مانی خوشبین – سرمایه‌گذار در املاک تجاری
مانی خوشبین، سرمایه‌گذار و کارآفرین موفق ایرانی در آمریکا، در سال ۱۹۷۱ در ایران متولد شد و در سن ۱۴ سالگی به همراه خانواده‌اش به ایالات متحده مهاجرت کرد. او کار خود را با مشاغل ساده آغاز کرد و به‌تدریج وارد حوزه املاک و مستغلات شد.
خوشبین با تأسیس شرکت The Khoshbin Company، در زمینه سرمایه‌گذاری و مدیریت املاک تجاری فعالیت می‌کند. شرکت او مالک و مدیر بیش از ۲.۵ میلیون فوت مربع فضای تجاری در ایالات متحده است.
او همچنین به‌عنوان نویسنده و سخنران انگیزشی شناخته می‌شود و تجربیات خود را در کتابی با عنوان “Driven: The Never-Give-Up Roadmap to Massive Success” به اشتراک گذاشته است. خوشبین با به‌اشتراک‌گذاری داستان زندگی‌اش، الهام‌بخش بسیاری از کارآفرینان جوان شده است.
پژمان نوزاد – مؤسس CafeX و سرمایه‌گذار خطرپذیر
پژمان نوزاد، کارآفرین موفق ایرانی در آمریکا، در سال ۱۹۷۱ در تهران متولد شد و در دهه ۱۹۹۰ به ایالات متحده مهاجرت کرد. او فعالیت خود را در آمریکا به عنوان راننده تاکسی آغاز کرد، اما با علاقه به فناوری و کارآفرینی، در سال ۲۰۱۵ شرکت CafeX را در سیلیکون ولی تأسیس نمود. این استارتاپ با تولید ربات‌های تمام‌خودکار سرویس قهوه (robotic baristas) انقلابی در صنعت خدمات غذایی ایجاد کرد. ربات‌های CafeX در مکان‌های پرتردد مانند فرودگاه سانفرانسیسکو و مراکز تجاری بزرگ نصب شدند و با همکاری برندهایی مانند استارباکس، خدمات سریع و بدون تماس را به مشتریان ارائه دادند. این شرکت تاکنون بیش از ۱۲ میلیون دلار سرمایه‌گذاری جذب کرده است.
نوزاد پس از موفقیت CafeX، به عنوان یکی از شرکای Pear Ventures، یکی از معتبرترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر سیلیکون ولی، فعالیت خود را گسترش داد. او در استارتاپ‌های بزرگی مانند DoorDash، Dropbox، و Gusto سرمایه‌گذاری کرد و به عنوان «سرمایه‌گذار فرشته» شناخته شد. نوزاد به دلیل توانایی در شناسایی استارتاپ‌های نوپا و همراهی با بنیانگذاران جوان، به ویژه مهاجران، به چهره‌ای تأثیرگذار در اکوسیستم فناوری تبدیل شده است. مجله Forbes او را در فهرست Midas List (لیست برترین سرمایه‌گذاران خطرپذیر جهان) قرار داده است.
هادی پرتوی – هم‌بنیان‌گذار Code.org
هادی پرتوی، کارآفرین و نیکوکار ایرانی-آمریکایی، در ایران متولد شد و در کودکی به ایالات متحده مهاجرت کرد. او تحصیلات خود را در دانشگاه هاروارد به پایان رساند و در حوزه فناوری و آموزش فعالیت‌های گسترده‌ای داشته است.
پرتوی به‌همراه برادر دوقلویش، علی پرتوی، در سال ۲۰۱۳ سازمان غیرانتفاعی Code.org را تأسیس کرد. این سازمان با هدف ترویج آموزش علوم کامپیوتر در مدارس و فراهم‌کردن دسترسی برابر به آموزش برنامه‌نویسی برای دانش‌آموزان سراسر جهان فعالیت می‌کند.
امید کردستانی؛ مغز متفکر توسعه گوگل و رهبر تحول در توییتر
امید کردستانی یکی از تأثیرگذارترین مدیران ایرانی‌تبار در صنعت فناوری آمریکاست. او که در سال ۱۹۶۳ در تهران به دنیا آمد، پس از مهاجرت به آمریکا، تحصیلات خود را در رشته مهندسی برق در دانشگاه سن‌خوزه و سپس MBA در دانشگاه استنفورد به پایان رساند. کردستانی در اواخر دهه ۹۰ به گوگل پیوست و به‌عنوان نایب رئیس ارشد، مسئول گسترش واحد فروش جهانی و توسعه کسب‌وکار شد. در دوره‌ای که او در گوگل حضور داشت، این شرکت از یک استارتاپ نوپا به یکی از غول‌های فناوری جهان تبدیل شد.
پس از موفقیت چشمگیر در گوگل، امید کردستانی در سال ۲۰۱۵ به‌عنوان رئیس اجرایی به توییتر پیوست. او با استفاده از رویکردهای انسانی و استراتژیک خود، نقش مهمی در بازسازی فرهنگ سازمانی و افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران ایفا کرد. کردستانی علاوه بر فعالیت‌های مدیریتی، در هیئت‌مدیره شرکت‌هایی نظیر Vodafone و Pearson نیز حضور داشته و از طریق بنیادهای خیریه، در پروژه‌های آموزشی، فرهنگی و کارآفرینی نیز فعال است. او نمونه‌ای برجسته از رهبران ایرانی موفق در سیلیکون‌ولی است که تلفیقی از مدیریت، استراتژی و انسان‌محوری را به عرصه جهانی آورده‌اند.
ویژگی های مشترک کارآفرینان ایرانی موفق در آمریکا
بررسی مسیر زندگی و موفقیت ۸ کارآفرین ایرانی‌تبار در آمریکا، نشان می‌دهد که فراتر از تفاوت‌های فردی و صنعتی، چند ویژگی کلیدی در میان همه آن‌ها مشترک است. این ویژگی‌ها نه‌تنها عامل اصلی رشد فردی‌شان بوده، بلکه الهام‌بخش کسانی است که می‌خواهند در مسیر کارآفرینی قدم بگذارند، چه در ایران، چه در مهاجرت، چه در هر نقطه‌ای از جهان.
روحیه مهاجری: تاب‌آوری، انعطاف‌پذیری، انگیزه برای ساختن
تقریباً تمام این افراد مسیرشان را از صفر یا زیر صفر آغاز کردند. شرایط اقتصادی نامطلوب، موانع زبانی، فشارهای فرهنگی یا حتی تبعیض، بخشی از واقعیت مهاجرت آن‌ها بود. اما همه آن‌ها توانستند با تکیه بر تاب‌آوری ذهنی و انگیزه‌ای درونی برای اثبات خود، این محدودیت‌ها را به سکوی پرش تبدیل کنند.
نوآوری و جسارت در تصمیم‌گیری
کارآفرینان موفق ایرانی در آمریکا نشان دادند که برای ایجاد تأثیر واقعی، باید جرئت خطر کردن داشت. چه کسی در سال ۱۹۹۵ فکر می‌کرد eBay با فروش کالای دست‌دوم انقلابی در تجارت ایجاد کند؟ یا Dropbox بتواند با فضای ابری، مفهوم مالکیت فایل را تغییر دهد؟ این افراد همگی با دیدن فرصتی که دیگران نمی‌دیدند، و عمل کردن زمانی که دیگران شک داشتند، مسیر موفقیت را برای خود ساختند.
تعهد به یادگیری و توسعه مستمر
یکی از دلایل ثبات موفقیت آن‌ها، توقف‌ناپذیری در یادگیری است. انوشه انصاری مهندس و فضانورد شد، هادی پرتوی کدنویسی را به کودکان آموزش داد، و شروین پیشه‌ور همواره در مرزهای آینده‌نگری سرمایه‌گذاری کرده است. یادگیری برای این افراد نه یک مرحله، بلکه یک سبک زندگی است.
مسئولیت اجتماعی و بازگشت به جامعه
بسیاری از این کارآفرینان پس از رسیدن به موفقیت مالی، مسیر خود را به سمت تأثیرگذاری اجتماعی گسترش دادند. از بنیادهای خیریه گرفته تا فعالیت در آموزش، فناوری، یا حمایت از مهاجران دیگر. این ویژگی، بُعد انسانی و اخلاقی موفقیت را به خوبی در آن‌ها نشان می‌دهد.
حفظ هویت ایرانی در بستر جهانی
نکته جالب در مورد این افراد این است که در عین جهانی شدن، ریشه‌های فرهنگی خود را فراموش نکرده‌اند. از انتخاب نام فارسی برای فرزندان تا حمایت از پروژه‌های فرهنگی یا سخنرانی درباره اصالت ایرانی، آن‌ها پل‌هایی هستند میان دو فرهنگ، و این پل‌سازی، خود یک نوع رهبری فرهنگی است.
جمع بندی: از مهاجرت تا تأثیر جهانی؛ چرا این داستان ها مهم‌اند؟
مسیر موفقیت، هیچ‌گاه یک‌خطی، ساده یا بدون مانع نیست، به‌ویژه اگر نقطه آغاز آن مهاجرت، عدم آشنایی با زبان، محدودیت منابع و تضاد فرهنگی باشد. اما داستان این ۸ کارآفرین موفق ایرانی در آمریکا، فراتر از موفقیت‌های فردی، تصویری الهام‌بخش از توانایی تبدیل محدودیت به فرصت، و تبدیل یک ایده به امپراتوری است.
آن‌ها نه‌تنها در زمینه‌های فناوری، آموزش، سرمایه‌گذاری، خلاقیت یا سلامت نوآوری کرده‌اند، بلکه نشان داده‌اند که ریشه‌های فرهنگی می‌تواند در بستر جهانی شکوفا شود، نه پنهان. روایت‌هایشان به ما یادآوری می‌کنند که موفقیت فقط در مقصد نیست، بلکه در کیفیت پیمودن مسیر است.
شناخت این افراد و تحلیل ویژگی‌های مشترکشان، برای نسل جدید کارآفرینان ایرانی، به‌ویژه کسانی که به دنبال اثرگذاری فرامرزی هستند، منبعی از انگیزه، راهنمایی و باور به توانایی‌های شخصی است. این مقاله تنها مرور چند زندگی‌نامه نبود؛ بلکه دعوتی بود به ساختن، باور داشتن و جهانی اندیشیدن.
در دنیایی که مرزها روزبه‌روز کمرنگ‌تر می‌شوند، ایرانی‌هایی که با جسارت، خلاقیت و فرهنگ غنی خود وارد صحنه جهانی شده‌اند، نشان داده‌اند که هیچ سقفی برای رؤیاها وجود ندارد، مگر سقف ذهن ما.
